Hoe respect te tonen voor anderen (+ waarom het belangrijk is in het leven)

Laatst bijgewerkt op 1 oktober, 2022

Gepost op

Het zou moeilijk zijn om het woord “respect” te horen, of een artikel over respect te zien, en niet te denken aan de Queen of Soul, Aretha Franklin, die ons onlangs op 76-jarige leeftijd helaas heeft verlaten.

Aretha had een buitengewone carrière, won 18 Grammy Awards en verkocht wereldwijd meer dan 75 miljoen platen.

Haar signatuurnummer was natuurlijk “Respect”

Als er maar één ding is dat we uit dit lied halen, dan is het wel dat respect belangrijk is. Maar wat is respect precies?

Zullen we dat eens wat nader onderzoeken?

Hoe tonen we respect voor anderen?

Dus hoe tonen we respect voor anderen? Hoe ziet respect eruit? Hoe weten we het als we het zien? Hoe herkennen we wanneer het afwezig is?

Nou, er is geen ruimte om ze allemaal of zelfs maar de meeste te noemen, maar hier zijn 6 manieren om respect te tonen om te overwegen en hopelijk te gebruiken.

1. Luister

Luisteren naar wat een ander te zeggen heeft is een fundamentele manier om respect te tonen. Iedereen wil zijn zegje kunnen doen. Iedereen wil het gevoel hebben dat er naar hem of haar geluisterd wordt. Of ze iets diepzinnigs te zeggen hebben is niet het punt. Mensen willen gehoord worden… punt.

Als je een ander je tijd en je aandacht en je oor geeft, valideer je hem. Wat respect uitstraalt.

Zolang je niet luistert naar wat een ander bezighoudt, zul je niet weten wie ze zijn en wat voor hen belangrijk is. Respect begint met luisteren.

2. Bevestig

Als we iemand bevestigen, geven we het bewijs dat ze er toe doen. Dat ze waarde hebben. Dat ze belangrijk zijn. En dat ze respect waard zijn.

Simpelweg iemand bevestigen garandeert vrijwel dat je hem of haar respecteert. Om iemand te bevestigen hoef je alleen maar iets positiefs aan die persoon op te merken en deze observatie te verwoorden.

“Je hebt de afgelopen 2 jaar grote vastberadenheid getoond om je bedrijf van de grond te krijgen.”

“Je was ongelooflijk geduldig en begripvol bij het omgaan met die moeilijke situatie.”

“Je laat me glimlachen elke keer als ik je zie.”

Je respecteert misschien niet elk aspect van wie ze zijn en wat ze doen, maar je kunt ze passend respect geven op het niveau dat hen bevestigt. Bevestiging is een belangrijke manier om respect te tonen aan anderen.

3. Dien

De Engels-Amerikaanse dichter W.H. Auden zei eens: “We zijn allemaal hier op aarde om anderen te helpen; waarvoor de anderen hier op aarde zijn weet ik niet.”

Het leven op aarde draait om het dienen van anderen. In feite zouden onze beroepen, onze carrières en onze banen moeten draaien om het verlangen anderen te dienen. Om terug te geven aan anderen. Om onze talenten en capaciteiten te gebruiken om het leven voor anderen beter te maken.

Dienen laat zien dat we om anderen geven. En zorgen laat zien dat we respect hebben. Dienen is een belangrijk element in het tonen van respect.

4. Wees vriendelijk

Hoewel vriendelijkheid en dienstbaarheid neefjes en nichtjes zijn, zijn ze niet identiek. We kunnen dienen zonder vriendelijk te zijn. Maar het is heel moeilijk om vriendelijk te zijn zonder te dienen.

Als we aardig zijn voor iemand, geven we van onszelf. We geven iets wat ze kunnen gebruiken. Misschien iets wat ze nodig hebben. Misschien iets wat ze wanhopig nodig hebben.

Vriendelijkheid is een uiting van respect. Respect voor het feit dat iemand anders gewoon in nood is. We zijn allemaal wel eens in nood geweest. En wat een opluchting was het toen iemand ons vriendelijkheid toonde. Vriendelijkheid is een tastbare manier om respect te tonen.

5. Wees beleefd

Het is ontstellend om te zien hoe beleefdheid in de moderne wereld afneemt. Of het nu op de snelweg is, in de supermarkt, op de parkeerplaats, op het sportveld, op Facebook, of in de politieke retoriek – beleefdheid en interactie worden snel een verloren kunst.

Toch is het zo gemakkelijk om beleefd te zijn. En het is ook zo goedkoop. Een daad van beleefdheid kan letterlijk iemands dag veranderen. Het kan zelfs iemands leven veranderen.

Het kan de stemming onmiddellijk verbeteren. Het kan hen helpen om door te gaan met wat moeilijk kan zijn. Sommige culturen in de wereld staan bekend om hun beleefdheid. Andere culturen staan bekend om hun grofheid.

Welke communiceert respect en welke niet? Als je respect voor iemand wilt tonen, begin dan met beleefd te zijn.

6. Wees dankbaar

Als William James gelijk had, dat de mens hunkert naar waardering, dan is dankbaarheid de manier waarop we dat bevestigen.

Als iemand iets voor je doet dat gunstig is. Of ze zeggen iets tegen je dat op een bepaalde manier nuttig is. Of ze bevestigen je eerlijk op een manier die belangrijk voor je is. Dan zou je ze moeten bedanken.

Nogmaals, dankbaarheid wordt steeds zeldzamer in onze wereld.

Ik houd de deur voor mensen open, en ze lopen zo voorbij zonder het te merken. Ik laat mensen uit op mijn rijbaan zodat ze tijd besparen. Ze kijken me aan alsof het hun geboorterecht is. Ik help mensen op andere manieren waarvan ik zeker weet dat het waardevol voor hen is. Toch hoor ik geen dankbetuigingen.

Het is niet zozeer dat we bedankt moeten worden. Het is dat we willen voelen dat wat we gedaan hebben een verschil heeft gemaakt. Als er geen dankbaarheid is voor iets wat we gedaan hebben, of zelfs voor wie we zijn, voelen we een gebrek aan respect.

Respect vereist niet altijd dankbaarheid. Maar vaak wel. Het is gewoon een andere manier waarop we respect tonen. Het is gewoon een andere manier waarop we ons gerespecteerd voelen.

Waarom respect belangrijk is in het leven

Wat is er eigenlijk zo geweldig aan respect? Waarom is het belangrijk in het grote geheel der dingen?

1. Respect tonen is de juiste reactie in een burgerlijke samenleving.

Een van de kenmerken van een burgerlijke samenleving is het tonen van respect aan medeburgers. De overtuiging dat andere leden van een gezin, een stad, een natie of een regio van de wereld respect verdienen.

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens werd in 1948 in Parijs aangenomen door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Het doel ervan was alle mensen overal ter wereld een status toe te kennen die respect verdient. Geen mens is vrijgesteld.

Respect tonen voor menselijk leven en menselijke wezens is fundamenteel voor een civiele samenleving en een civiele wereld.

2. Respect bevestigt degenen die respect waard zijn.

Als we anderen respecteren, bevestigt dat hun recht op respect en hun waardigheid. Aan de andere kant, als we anderen respect onthouden, impliceren we dat ze het niet waard zijn.

Dit kan een achteruitgang in gang zetten die uiterst moeilijk te stoppen en te beëindigen is. Zodra algemeen wordt aangenomen dat een bepaald ras of een bepaalde etnische groep of nationaliteit of huidskleur of geslacht of leeftijd het respect niet waard is, gaan de sluizen open voor misbruik.

Dat hebben we vooral in de afgelopen twee eeuwen vele malen gezien. De natuurlijke en logische uitkomst van het wegnemen van respect voor bepaalde klassen is eerst afwijzing, dan discriminatie, dan misbruik en uiteindelijk genocide.

Het begint met een gebrek aan respect. Het is nog een reden waarom respect bij alle volkeren overal gemeengoed zou moeten zijn, en waarom respect zo belangrijk is.

3. Het moedigt gedrag aan dat respectvol is.

Als iemand leeft op een manier die hem erkenning, eer en respect oplevert, moedigt dat zijn leven op die manier aan. Niet altijd, maar meestal wel. Gedrag dat wordt beloond heeft de neiging zich te herhalen.

Of anders gezegd: “Wat beloond wordt, wordt gedaan.”

Of we nu wensen dat gedrag dat respect waardig is gewoon zou zijn zonder aanmoediging mist het punt. Het is gewoon de menselijke natuur om te doen wat beloond wordt en terug te deinzen voor wat niet beloond wordt.

4. Het biedt een solide basis voor relaties.

Er zou ernstige terughoudendheid moeten zijn om een relatie in stand te houden die geen respect biedt. Mensen worden niet graag slecht behandeld. Mensen worden niet graag vernederd, gedevalueerd, onteerd en niet gerespecteerd.

Als het een relatie aan respect ontbreekt, is het vrijwel zeker een slechte relatie. Ongezonde relaties hebben bijna altijd een gebrek aan respect als gemeenschappelijk element.

Zinvolle, gezonde en wederzijds voordelige relaties tonen wederzijds respect. Het is fundamenteel.

5. Zonder respect verliezen we de moed.

Respect is zo fundamenteel voor het menselijk welzijn dat bij afwezigheid ervan mensen niet gedijen. Ze hoeven niet van iedereen respect te hebben – maar er zijn bepaalde mensen van wie respect vrijwel verplicht is.

De vader van de moderne psychiatrie, William James, zei: “Het diepste principe in de menselijke natuur is het verlangen om gewaardeerd te worden.”. Wie niet gewaardeerd wordt, voelt zich niet gerespecteerd. Dat is ontmoedigend.

De geschiedenis van de strijd voor burgerrechten over de hele wereld is de strijd om respect van anderen te winnen. De Amerikaanse Founding Fathers drukten het in de Onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten zo uit:

“Wij beschouwen deze waarheden als vanzelfsprekend, dat alle mensen gelijk geschapen zijn, dat zij door hun Schepper begiftigd zijn met bepaalde onvervreemdbare rechten, dat hiertoe behoren Leven, Vrijheid en het nastreven van Geluk.”

Respect voor de mens houdt in dat deze rechten worden toegekend, behouden en beschermd. Zonder respect ontbreken deze rechten. En als deze rechten ontbreken, ontbreekt ook het respect. Ze bestaan samen.

Conclusie

We hebben dus gezien wat respect is. We hebben gezien hoe je op praktische manieren respect kunt tonen. En we hebben gezien waarom respect belangrijk is.

Hopelijk zien we niet alleen dat respect een belangrijk aspect van het leven is, maar zien we ook waarom het belangrijk is het consequent te tonen. Iedereen verdient respect omdat hij een mens is.

Iedereen wil respect. Iedereen moet respect tonen. Dus hopelijk krijgt iedereen het respect dat hem toekomt, en gunt hij anderen het respect dat hun toekomt.

Sandra van den Berg
Over Sandra van den Berg

Sandra is erkend klinisch psycholoog en werkt sinds haar afstuderen aan de Universiteit Maastricht in 2010 in de geestelijke gezondheidszorg. Ze heeft ervaring in het werken met cliënten van alle leeftijden, en heeft een bijzondere belangstelling voor het werken met jongvolwassenen die worstelen om hun weg in het leven te vinden.

Sandra is een warme en meelevende clinicus die gelooft in het belang van het opbouwen van een sterke therapeutische relatie met haar cliënten. Ze gebruikt een integratieve benadering van counseling, waarbij ze gebruik maakt van verschillende theoretische benaderingen om haar werk af te stemmen op de individuele behoeften van elke cliënt.